অসমৰ জৈৱ বৈচিত্ৰ্য, সংৰক্ষণ আৰু ইয়াৰ প্ৰসাৰৰ ভাবুকি

 

অসমৰ জৈৱ বৈচিত্ৰ্য,

সংৰক্ষণ আৰু ইয়াৰ প্ৰসাৰৰ ভাবুকি

চিন্ময় ডেকা

জলাহ, টংলা ওদালগুৰি

জৈৱ-বৈচিত্র্য বুলিলে জীৱৰ বিভিন্ন সংস্থা, জীন, প্ৰজাতি, পৰিবেশ, আৱাস আদিৰ সমাহাৰকে বুজাই। অসমৰ জলবায়ু অৱস্থাৰ বাবে প্ৰাদুৰ্ভাৱ হোৱা জেকা বতৰ আৰু ইয়াৰ বৈচিত্র্যময় ভূমি বৃত্তিৰ লগত মিলিত হৈ বিভিন্ন ধৰণৰ প্ৰাচুৰ্য্যৰ পূৰ্ণ উদ্ভিদ দেখিবলৈ পোৱা যায় যিয়ে অসমৰ ভৌগোলিক স্বতন্ত্ৰৰ পৰিচয় প্ৰদান কৰে। বহু কেইটা প্ৰজাতি ইয়াৰে স্থানীয় হোৱাৰ লগতে অসম হৈছে কল, টেঙা, আম, বগৰি আৰু চাহ আদি বাণিজ্যিক ভাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ উদ্ভিদ উৎপত্তিৰ মূল কেন্দ্ৰ। ইয়াত উপলব্ধ বিভিন্ন ফুল সমৃদ্ধি আৰু বিন্যাসৰ বাবে পণ্ডিত সকলে অসমক উত্তৰ পূৰ্বৰ “জৈৱ গেটৱে” বুলি অভিহিত কৰিছে।  জৈৱ-বৈচিত্ৰ হৈছে, সকলো প্ৰয়োজনীয়তাৰ মৌলিক পৰিপূৰ্ণতা। এখন সমৃদ্ধিশালী জৈৱ-বৈচিত্ৰ্য পূৰ্ণ ঠাইয়ে মানৱ কল্যাণত বিশেষ ভাৱে সহায়তা প্ৰদান কৰে।

    প্ৰাকৃতিক সম্পদসমূহৰ সুপৰিকল্পিত, বিজ্ঞানভিত্তিক ব্যৱহাৰৰ দ্বাৰা ইয়াৰ সুৰক্ষা নিশ্চিত কৰা আৰু ধ্বংসপ্ৰাপ্ত সম্পদসমূহৰ পুনৰুদ্ধাৰৰ ব্যৱস্থা জৈৱ-বৈচিত্র্যৰ অনুকূল বাতাৱৰণত অসমত য'ত সম্ভৱ ২৯ টা প্ৰজাতিৰ অৰ্কিড নথিভূক্ত কৰা হৈছে যিয়ে, উত্তৰ পূৰ্বাঞ্চলৰ ৪৪.৩৯% ক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছে। পূৰ্ব প্ৰজাতি আৰু ২৪.৪২% প্ৰজাতি ভাৰতত উৎপন্ন হয়। পুষ্পজাত উদ্ভিদৰ গোট হিচাপে অৰ্কিডে অৱস্থানৰ বিস্তৃত পৰিসৰক প্ৰদৰ্শিত কৰে আৰু সিহঁতৰ বৃদ্ধি, বিকাশ আৰু পুনৰাৱিৰ্ভাৱৰ কাৰণে বিশিষ্ট পৰ্যাপ্ত জলবায়ুৰ আৱশ্যকতা আছে। অসম অৰ্কিড সমূহে অৰ্কিডাচিয়াচ টেক্সাত পোৱা সকলো লক্ষণ আৰু বৃদ্ধিৰ ৰূপক প্ৰকাশ কৰে। সেই সমূহৰ অধিকাংশই এপিফাইটচ্। অসমৰ অৰ্থ সামাজিক জীৱনত বাঁহে যথেষ্ট গুৰুত্ব লাভ কৰিছে। অসমত সৰ্বমুঠ ৩৮ বিধ প্ৰাকৃতিক ভাৱে উৎপন্ন হোৱাৰ বাঁহৰ প্ৰজাতি নথিভূক্ত কৰা হৈছে ইয়াৰ ভিতৰত বেম্বুচা মাষ্টাৰেচৰ বিতৰণ ডিব্ৰুগড় জিলাত নিষিদ্ধ। বেম্বুচা ক্যাচাৰেনিস, ডাইনোক্লোৰা কম্প্যাক্টিফ্লোৰা, ডি. ইণ্ডিয়া সমূহ বৰাক উপত্যকা পৰ্য্যন্ত সীমিত। সেই দৰে চিম্ন`বাবুচা গ্রিফিথিয়ানা আৰু অক্সেটেনানথেৰা পাৰভিফ্লোৰাৰ বিতৰণ উত্তৰ কাচাৰ পাৰ্বত্য জিলাত নিষিদ্ধ। বেম্বুচা ৰেঙ্গেনেচিচ লখিমপুৰ জিলাৰ আৰ এফ ৰেঞ্জত উৎপন্ন হয়। অসমত বাঁহৰ ব্যাপক হাৰত খেতি কৰা হয় আৰু প্ৰত্যেক পৰিয়ালেই তেওঁলোকৰ বাৰীত বাঁহ লগায়। সাধাৰণতে, ৰোপন কৰা বীজ সমূহ হ'ল বেম্বুচা বালকোয়া (ভলুকা বাঁহ), বেম্বুচা তুলডা (জাতিবাঁহ), মালকানা ব্যাক্সিফাৰ (মুলি বাঁহ), ডেনড্র`কালামাচ হ্যামিলটনি (কাকবাঁহ )আৰু ডেন্দ্রোকালামচ গিগনাটাচ (মকাল বাঁহ) হিচাপে জনাজাত। 

        বিশ্বৰ ১৭ খন বৃহৎ জৈৱ বৈচিত্ৰপূৰ্ণ দেশৰ ভিতৰত ভাৰততো এখন আৰু ৭-৮% ৰিপ'ৰ্টেড প্ৰজাতিৰ কাৰণে বিখ্যাত। দেশৰ দুটা জৈৱ বৈচিত্ৰপূৰ্ণ "হট স্পট" ৰ ভিতৰত এটা, পূব হিমালয় জৈৱ বৈচিত্ৰপূৰ্ণ অঞ্চলৰ এক কিয়দাংশ হৈছে অসম। অসমৰ ভৌতিক অৱয়বত দেখা পোৱা জলবায়ুৰ অৱস্থা আৰু বিস্তীৰ্ণ বিভিন্নতাৰ পৰিণাম স্বৰূপ, বনাঞ্চল, তৃণভূমি, আৰ্দ্ৰভূমিৰ নিচিনা পৰিস্থিতিতান্ত্ৰিক বাসস্থানৰ বৈচিত্ৰতা আছে যিয়ে ব্যাপক অৰণ্যজাত আৰু পশুজাত প্ৰজাতিক ধৰি ৰখাৰ লগতে আশ্ৰয় প্ৰদান কৰে।

      আয়ুৰ্বেদিক, হোমিওপ্যাথিক আৰু আধুনিক চিকিৎসা পদ্ধতিত ব্যৱহৃত হোৱা ভালেসংখ্যক ঔষধি উদ্ভিদ অসম খনেই হৈছে, গৃহভূমি। এই সমূহৰ বেছিভাগেই বেজ নামে পৰিচিত পাৰম্পৰিক গ্ৰাম্য অনুশীলনকাৰী সকলৰ দ্বাৰা ব্যৱহাৰ কৰা হয় আৰু বিশেষভাৱে গাঁও অঞ্চলত এই সকল পাৰম্পৰিক অনুশীলনকাৰীৰ সপক্ষে ব্যক্তিসকলে সঁহাৰি জনাই! সৰ্বমুঠ ৯৫২ টা উদ্ভিদ প্রজাতিক চিনাক্ত কৰা হৈছে, যি চিকিৎসা পদ্ধতিৰ কিছু বেলেগ ধৰণেৰে অতীজৰে পৰাই ব্যৱহৃত হৈ আহিছে।

       সাম্প্রতিক কালত জৈৱ-বৈচিত্র্যৰ প্ৰতি নানা তৰহৰ ভাবুকি আহিছে। বিশেষকৈ জনসংখ্যাৰ অভাৱনীয় বৃদ্ধি আৰু বন সম্পদৰ অবাধ লুণ্ঠনৰ কাৰণে অৱস্থাৰ দ্ৰুত অৱনতি ঘটিছে। যেনেধৰক জলাশয় সমূহ পুতি পেলোৱা ফলত, তৃণভূমি অঞ্চলৰ খেতিৰ মাটিলৈ ৰূপান্তৰিত কৰা, গছ-গছনি কাটি বনাঞ্চল ধ্বংস কৰাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত, বহু প্ৰজাতিৰ জীৱকুলৰ মৃত্যু ঘটি নিঃশেষ হোৱাৰ ফলত জৈৱ-বৈচিত্র্য হ্ৰাস পাইছে। 

দূৰভাষ:-৬০০২৬৬৬৫৯৩

Doksiri দকচিৰি, মাৰ্চ, ২০২৩