MAC-ÉLA: MISING RÉNGAM-LOK NGASOD - Doksiri

শেহতীয়া লেখা

Post Top Ad

Responsive Ads Here

Saturday, July 22, 2023

MAC-ÉLA: MISING RÉNGAM-LOK NGASOD

 


MAC-ÉLA: MISING RÉNGAM-LOK NGASOD

Dr. Abhijit Pa:yeng


Osom-lo angu angu Tani: ope:é du:dung. Édé Tani: ope: kídarí:lokké Misingé:gom ako. Aíké dunggod-daggod, gégod-bomgod, dolod-tí:lod odokké agom dírbí alam kasuné Misingé Odiya:tokké buroi burulibo:pé dung. Édé Mising dungko do:lung kídarro du:né ngasodém sigmílo kéíkkébémpé ka:pa:do. Lutégnam ngasod kídarbé Mising réngamém pu:po-jarpo moma:dung émna mé:na:do. Dépina ainé unné réngam (develop society) lédulo gípímínnam léga:pé mé:ségko ségna ngasod kídarém kama:pé monam léga:pé ager tarungko ru:roppé lagiye. 

Mising réngamké ngasod kídarém ka:na mosí:nam léga:pé Osom migomé Mising dungkolo dítag 24 Julai (July), 1995-lo MAC (Mising Autonomous Council)-ém ba:lento. Odokké dítag 1995-2013 do:pé osom migomki mélígnam ager ajon (Selected Executive Member)-ki MAC-lok ager tarungém gerbomna dungai. Dítag 2014-lokké:pak Mising dungko do:lu: takamlo MAC ilekson (Election)-ém ina Mising réngamké balennam ager ajon (Elected Executive Member)-ko MAC-é pa:to. Émpina su Mising réngamké ngasod atíém ka:sí:namdé MAC-ké:pag ager tarungé. Supak takamké asinlo taunamko a:dung, MAC-é Mising réngamké ngasodém kama:pé mona:yen ? Ro:dípé a:né mé:dír sagíém ri:tídna:yen ? 

Mé:mi:sagmi:na mona:ye émna a:ng togésudanna luna:manggom, ménggoko kadung. Dé sémpé ‘MAC-é Mising réngamlok ngasod kídarém kama:pé modanpé émnam mé:lodko mé:ségpé lagiye, odokké Mising réngamém ainé unné alamko:lok gígé-daggébonam léga:pé nérkígpé pesupa:ye. Dépima:mílo MAC-ém mé:lu:suna réngamém aiyarboyepé émna ménggésuna duné Mising réngamké ma:nyingé ma:nyi:péi dupagye.’  Lupélumílo su Mising réngamké pu:po-jarponam ageré MAC-ké ménggodlo:pag a:dung. Édé ager taru:lo Mising réngamlok ara:lo du:né bangkí bangkí kébang kídaré:sin odom gídum supa:ye émna mé:namko a:dung. 

Bharot sadhinnam dítag 69-ko idaglo:pésin Mising dungkolo ngasodé yogma:pé idung. Débulu rímkíngké lukannam kídarbémpé ka:pa:dung ---

Mising do:lu:lo dítag-dítaglo pu:mu asi (Flood)-é bida:nam

Mising do:lu:lo:pé lambé-pédu aima:nam

Mising do:lu:lo:pé ainé tensporteson (Transportation) kama:nam 

Mising do:lu:lo pí:namko pori-ko iskul-kolej kama:nam

Mising do:lung kéra:lo kinam-ramnam ka:suko okum (Civil Hospital) kama:nam

Mising do:lu:lo ainé tí:nam asi-ko pa:tíng ka:ma:nam 

 Mising do:lu:lo lukannam ngasod kídaré du:yartínamki Mising réngamé lédu mokutsuna

dung émna ludaggom lumur ma:ye. Dítag dítaglo Mising do:lungém pu:mu asié bida:na, okum rínggongém didyudbomdung. O:nam e:g, porog, so:bo, soben atí atíém bidbomdung. Ake okum rínggongém bidpen bidyenbomna dungko-dakko:ko kama:pé modung. Odokké dogangé pí:ramna kapéi kapéi turpé idung. Pu:mu asilok ngasodém aíé ka:sumílo:pag méngkin la:yepé. Do:yingo:kokki kíngabla:mang, addaggom adam la:mang. Dépina Mising do:lu:lo bida:né pu:mu asiém bida:na:ma:nam léga:pé kínggí:ru:né ager tarungko ru:pé idung.   

 Réngamko aidopé ainé lambé-péduko odokké ainé tensportason (Transportation)-ko du:pérung ido. Bojeyang Mising do:lu:lo:pé ainé lambé-pédu odokké ainé tensporteson-ko kama:dung. Bharotsok migomé PGSJ (Pradhan Mantri Gram Sodok Yojana)-ki do:lu:lok lambé-pédu ainam léga:pé agerém gerrop dung. Émdogom bojeyang Mising do:lu:lo:pé su:sin pí:ma:dung. Dépina Mising do:lu:lok akon asagé bijines (Business) atíko mopé mé:daggom korosang bojebadna monama:pé idung. Odokké turgo léga:pé aríg-ísíngémo: ménggésupé idung. Dítag dítagpé moko amongo:do aríg-ísíng motíl du:namki, do a:m arígé:sin leke:kémpé aitokuba:bo. Dépina Mising réngamlo dogang ngasodé:gom aipé bojeyontína gídung.

Iskul-Koleje réngamkolo:pé anu ruwadko a:modo. Émdogom Mising do:lu:lo édé aipéi pí:ram dung. Odokki Mising réngamlo pori-uniné lenramdung. Démpinangéi-song su:sin bojeyang do:lu Tani:lok ménggodé angunammém anpa:mang. Réngamkoné turyardopé adí  anguyon tíkolo anguyonmínpé ido. Dépima:mílo du:téngko:loi du:pagdo émnam do:yingém kinna:dung. Mising do:lu: Tani:lok ménggodém angumonam léga:pé Mising do:lu:lo pí:namko Iskul-Kolej-ém molenpa:ye. Odokké po:pélokké:bo do:lu:lo du:né Iskul-Kolej kídarém réngamké laginampé moyin-mojo:supa:ye.

Mising do:lu:lo kinam-ramnam ka:suko okum (Civil Hospitel) odokké ainé tí:nam asiko pa:na:ma:namdé anu do:yi:mang. Lukur-lure:danna lumílo ta:to toku tokuké adílokké su:lo:pé ake Mising do:lu:lo kinam-ramnam ka:suko okumé:la ainé tí:nam asiko pa:na:ma:dung. Sémpé inam léga:pé sé:kom ajéngém jé:yén ? Kinnampé Bharotsok migomé NRHM (National Rural Health Mission)-kokki do:lu: do:lu:lo kinam-ramnam ka:suko okum molígnam odokké ainé asiko réngamém binam léga:pé agerém gerropbomdung. Émdogom bojeyang Mising do:lu:lo si ager taru:sém gerropnamém ka:begma:dung. Do:yi:sém kinné pa:né kídaré daglenna Mising réngamké kinam-ramnam ka:suko ngasodém kama:pé mopa:ye émna mé:namko kadung. Dépima:mílo kinam-ramnam ka:sukoé:la ainé tí:nam asi ngasodé ngasodpéi ina du:pagye.     

Lukannam kídartok lédupésin, Mising réngamlo du:né aro:ru:né do:yingékké sémpé ka:begdo – Mising do:lu:lo ake-é doge: tíge:na yumé yumé-lo ro:dísém ‘roila ni:tom’-ki so:man sona urrad monam (sé lukano:ko, bojeyangkoda urradmoné kadung), okum rínggo:lo yo:yora:lo:pé dona tína: du:nam, odokké no:si no:mang do:yingém kína okum érangé dunggu:ma:pé inamdé anu do:yi:mang. Odokké ake okumlo apo: potika: mona konam, tí:nam do:yingém kíténgéitoma:ji ? Édémpé inamdé ainé do:yingé:lang ? Poriné lusuné ake  sí:sa: ya:me-mímbíré sémpin agerlo lutumna luyir agomko luma:pé buluké léddu:lo gímínnam do:yingé mé:mi:sagmi:na mé:né takamém o:rí:pé mé:mo:dung. Adí-adí:ko:lo sé bulu:sin Mising réngamké ngasodpé ina a:du:némpé andung. Si bulum sí:sa:n ope:é mé:mi:na ka:namdé aipé émna mé:namko kadung.

Taléngké lukannam ngasod kídartém kama:pé monam léga:pé MAC-é angkeke:nepé kapina Mising réngamé unropma:yen émnam mé:su:ki ager tarungém gerropbommílo, Mising dungko du:lu:lo anu ruwadko a:yeru:pé.

        


No comments:

Post a Comment

Post Bottom Ad

Responsive Ads Here

Pages