ডেইৰী টেকন’লজি

 

ডেইৰী টেকন’লজি (Dairy Technology)

ড° বুলজিৎ বুঢ়াগোহাঁই

    ডেইৰী টেকন’লজি  হৈছে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু সম্ভাৱনাময় ক্ষেত্ৰ য’ত পঢ়ি ছাত্র-ছাত্রীসকলে উন্নত কেৰিয়াৰ গঢ়িব পাৰে। ই বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি ভিত্তিক এক পাঠ্যক্রম য’ত দুগ্ধ উৎপাদন আৰু প্ৰচেছিংঙ বাবে প্ৰয়োজনীয় জ্ঞান আৰু দক্ষতা লাভ কৰিব পাৰি। উচ্চতৰ মাধ্যমিকৰ বিজ্ঞান শাখাৰ চূড়ান্ত পৰীক্ষাত উত্তীৰ্ণ হোৱা পিছত ছাত্র-ছাত্রীসকলে ডেইৰী টেকন’লজিৰ স্নাতক পাঠ্যক্রমত (B. Tech/B.Sc.) নাম ভৰ্তি কৰিব পাৰে। ইয়াৰ উপৰিও ডেইৰী টেকন’লজিত চাৰ্টিফিকেট, ডিপ্লমা, স্নাতকোত্তৰ (M.Tech/M.Sc.) আৰু পি.এইচ.ডি. পাঠ্যক্রম অধ্যয়ন কৰিব পাৰি।

   ডেইৰী টেকন’লজিৰ যোগেদি কেৰিয়াৰ গঢ়িব খোজা সকলৰ কিছুমান গুণঃ

  ডেইৰী টেকন’লজিত সফলতা লাভ কৰিবলৈ ছাত্র-ছাত্রীসকলৰ কিছুমান বিশেষ গুণৰ প্ৰয়োজনঃ

  বৈজ্ঞানিক মানসিকতাঃ ডেইৰী বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তি শিখাত আগ্ৰহ আৰু জ্ঞান।

  পৰিস্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ প্রতি সচেতনঃ দুগ্ধ উৎপাদন আৰু প্ৰচেছিংৰ সময়ত পৰিস্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ গুৰুত্ব বুজা।

  কষ্টসহিষ্ণুতাঃ কঠোৰ পৰিশ্ৰম কৰি লক্ষ্যত উপনীত হ’বলৈ সক্ষমতা।

কর্তব্যপৰায়ণতাঃ দায়িত্বপূৰ্ণভাৱে কাম কৰাটো।

অনুসন্ধিৎসু মনঃ নতুন-নতুন ধাৰণা আৰু প্ৰযুক্তি শিকাত আগ্ৰহী।

নিষ্ঠাৱানঃ কামৰ প্রতি নিষ্ঠা আৰু সঠিকতা।

দায়িত্ববোধঃ নিজৰ কৰ্তব্যত দায়িত্বশীল।

ডেইৰী টেকন’লজিৰ শিক্ষানুষ্ঠানঃ

  ডেইৰী টেকন’লজিৰ শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিবলৈ ছাত্র-ছাত্রীসকলে বিভিন্ন প্ৰতিষ্ঠানত নামভৰ্তি কৰিব পাৰে। কেইটামান গুৰুত্বপূৰ্ণ শিক্ষানুষ্ঠান হ’লঃ

  আনন্দ কৃষি বিশ্ববিদ্যালয় (www.aau.in) ছেম হিগিনবটম কৃষি, প্ৰযুক্তি আৰু বিজ্ঞান বিশ্ববিদ্যালয় (https://shuats.org/) কেৰেলা ভেটেৰিনেৰী এণ্ড এনিমেল চাইঞ্চ ইউনিভাৰ্চিটি (http://www.kvasu.ac.in) ডেইৰী চাইঞ্চ ইনষ্টিটিউট (http://dairy.maharashtra.gov.in) নেচনেল ডেইৰী ৰিচাৰ্চ ইনষ্টিটিউট (http://www.ndri.res.in) পশ্চিমবঙ্গ প্রাণী আৰু মীন বিজ্ঞান বিশ্ববিদ্যালয় (http://www.wbuafscl.ac.in) মহাৰাষ্ট্ৰ প্রাণী আৰু মীন বিজ্ঞান বিশ্ববিদ্যালয় (http://www.mafsu.in) এই প্ৰতিষ্ঠানসমূহত ডেইৰী টেকন’লজিৰ বিভিন্ন পাঠ্যক্রম উপলব্ধ আছে। ছাত্র-ছাত্রীসকলে নিজ নিজ অভিৰুচি আৰু লক্ষ্য অনুসৰি এইসব শিক্ষানুষ্ঠানত নামভৰ্তি কৰিব পাৰে।

বৃত্তিমূলক আৰু গৱেষণা প্ৰশিক্ষণঃ

    ৰাষ্ট্ৰীয় বৃত্তিমূলক আৰু গৱেষণা প্ৰশিক্ষণ পৰিষদে (http://ncvrtindia.org) ডেইৰী টেকন’লজিৰ বৃত্তিমূলক প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰে। কেইটামান বৃত্তিমূলক পাঠ্যক্রম হ’লঃ

• তিনিমহীয়া চাৰ্টিফিকেট পাঠ্যক্রমঃ ‘Dairy Farming For Rural Farmers (CAPDF)’ – শিক্ষাগত অৰ্হতা: অষ্টম শ্ৰেণী উত্তীৰ্ণ।

• ছয়মহীয়া চাৰ্টিফিকেট পাঠ্যক্রম: ‘Dairy Farm Assistant’ – শিক্ষাগত অৰ্হতা: অষ্টম শ্ৰেণী উত্তীৰ্ণ।

• ছয়মহীয়া চাৰ্টিফিকেট পাঠ্যক্রমঃ ‘Dairy Products Making’ – শিক্ষাগত অৰ্হতা: অষ্টম শ্ৰেণী উত্তীৰ্ণ।

• এবছৰীয়া চাৰ্টিফিকেট পাঠ্যক্রমঃ ‘Dairy Science and Technology’ – শিক্ষাগত অৰ্হতা: দশম শ্ৰেণী উত্তীৰ্ণ।

• দুবছৰীয়া ডিপ্লমা পাঠ্যক্রমঃ ‘Dairy Science and Technology’ আৰু ‘Dairy Technology’ – শিক্ষাগত অৰ্হতা: দশম শ্ৰেণী উত্তীৰ্ণ।

  এই বৃত্তিমূলক পাঠ্যক্রমসমূহে ছাত্র-ছাত্রীসকলক বৃত্তিমূলক দক্ষতা আৰু প্ৰয়োজনীয় অভিজ্ঞতা প্ৰদান কৰে, যাৰ জৰিয়তে তেওঁলোকে ডেইৰী টেকন’লজিত এক সফল কেৰিয়াৰ গঢ়িব পাৰে।

নিযুক্তি সুযোগ আৰু পদঃ

  ডেইৰী টেকন’লজিৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰা সকলে চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী বিভিন্ন খণ্ডত নিযুক্তি লাভ কৰিব পাৰে। নিযুক্তি লাভ কৰিব পৰা কেইটামান পদ হ’লঃ

ডেইৰী টেকন’ল’জিষ্ট (Dairy Technologist)

ডেইৰী চাইণ্টিষ্ট (Dairy Scientist)

ডেইৰী চুপাৰভাইজৰ (Dairy Supervisor)

ডেইৰী মেডিকেল অফিচাৰ (Dairy Medical Officer)

ডেইৰী কনচাল্টেণ্ট (Dairy Consultant)

    এই পদসমূহত নিযুক্তি লাভ কৰাৰ উপৰিও, ডেইৰী টেকন’লজিত ডিপ্লমা আৰু ডিগ্ৰীধাৰীসকলে দুগ্ধ প্ৰকল্প তথা আইচক্ৰীম প্ৰকল্পৰ যোগেদি স্ব-নিযুক্তিৰ ব্যৱস্থা কৰিব পাৰে। তদুপৰি, মহাবিদ্যালয়/বিশ্ববিদ্যালয়ত অধ্যাপক হিচাপে কেৰিয়াৰ আৰম্ভ কৰিব পাৰে।

নিযুক্তি দিয়া দুগ্ধ উৎপাদনকাৰী উদ্যোগঃ

ডেইৰী টেকন’লজিৰ শিক্ষাগত অৰ্হতা আৰু অভিজ্ঞতাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি নিযুক্তি দিয়া কেইটামান দুগ্ধ উৎপাদনকাৰী উদ্যোগ হ’লঃ

• আমুল (http://www.amul.com)

• কমপফেড (http://www.sudha.coop)

• হেইনজ (http://www.heinz.co.in)

• মাডাৰ ডেইৰী (http://www.motherdairy.co

• নেচলে (https://www.nestle.in)

ডেইৰী টেকন’লজিৰ পাঠ্যক্রমৰ বিশেষত্বঃ

  ডেইৰী টেকন’লজিৰ পাঠ্যক্রমৰ মূখ্য উদ্দেশ্য হৈছে ছাত্র-ছাত্রীসকলক দুগ্ধ উৎপাদন আৰু প্ৰচেছিং ক্ষেত্ৰত প্ৰয়োজনীয় জ্ঞান আৰু দক্ষতা প্ৰদান কৰা। এই পাঠ্যক্রমত ছাত্র-ছাত্রীসকলে ডেইৰী বিজ্ঞান, দুগ্ধ প্ৰযুক্তি, দুগ্ধ প্ৰচেছিং আৰু দুগ্ধজাত সামগ্ৰী উৎপাদনৰ বিষয়ে বিস্তৃত জ্ঞান লাভ কৰে।

ডেইৰী টেকন’লজিৰ পাঠ্যক্রমত অন্তৰ্ভুক্ত থাকেঃ

• ডেইৰী বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিঃ দুগ্ধ উৎপাদন, প্ৰচেছিং আৰু প্ৰযুক্তিগত বিষয়সমূহৰ ওপৰত জ্ঞান লাভ।

• ডেইৰী প্ৰসেছিংঃ দুগ্ধজাত সামগ্ৰী, যেনে দুধ, দধি, মাখন, ছানাৰ উৎপাদন আৰু প্ৰচেছিং।

• ডেইৰী উৎপাদন ব্যৱস্থাপনাঃ দুগ্ধ উৎপাদন আৰু প্ৰচেছিঙৰ সময়ত পৰিস্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা আৰু গুণমানৰ নিয়ন্ত্ৰণ।

• ডেইৰী প্ৰযুক্তিগত উন্নয়নঃ নতুন-নতুন দুগ্ধ প্ৰযুক্তি আৰু উদ্ভাৱন।

ডেইৰী টেকন’লজিৰ অধ্যয়নৰ ক্ষেত্ৰত ব্যতিক্ৰমী সুবিধাঃ

   ডেইৰী টেকন’লজিৰ অধ্যয়নৰ গ্ৰহণ কৰাত কিছুমান বিশেষ সুবিধা আছে, যেনেঃ-

• উন্নত প্ৰযুক্তি আৰু সাধনৰ ব্যৱহাৰঃ আধুনিক দুগ্ধ প্ৰযুক্তি আৰু সাধনৰ জৰিয়তে উন্নত শিক্ষা লাভ।

• বৃত্তিমূলক প্ৰশিক্ষণঃ বৃত্তিমূলক প্রশিক্ষণৰ জৰিয়তে প্ৰয়োজনীয় অভিজ্ঞতা লাভ।

• উন্নত গবেষণা সুযোগঃ দুগ্ধ প্ৰযুক্তি আৰু প্ৰচেছিঙৰ ক্ষেত্ৰত উন্নত গবেষণা সুযোগ লাভ।

• নিযুক্তি সুযোগঃ চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী বিভিন্ন খণ্ডত নিযুক্তি লাভ।

ডেইৰী টেকন’লজিৰ স্নাতকোত্তৰ আৰু পি.এইচ.ডি. পাঠ্যক্রমঃ

ডেইৰী টেকন’লজিত স্নাতকোত্তৰ আৰু পি.এইচ.ডি. পাঠ্যক্রমৰ মাধ্যমেৰে  ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে এই ক্ষেত্ৰত অধিক গভীৰ জ্ঞান আৰু অভিজ্ঞতা লাভ কৰে। এই পাঠ্যক্রমসমূহত অন্তৰ্ভুক্ত থাকে।

• ডেইৰী বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিঃ স্নাতকোত্তৰ পাঠ্যক্রমত ডেইৰী বিজ্ঞান আৰু প্ৰযুক্তিৰ ওপৰত অধিক বিস্তৃত জ্ঞান লাভ।

• গবেষণাঃ পি.এইচ.ডি. পাঠ্যক্রমত উন্নত গবেষণা আৰু উদ্ভাৱনমূলক কাম-কাজৰ সুযোগ।

ডেইৰী টেকন’লজিত নিযুক্তি লাভৰ ক্ষেত্ৰত কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশঃ

ডেইৰী টেকন’লজিত নিযুক্তি লাভ কৰিবলৈ কিছুমান গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ আছে, যেনেঃ

• শিক্ষাগত অৰ্হতাঃ ডেইৰী টেকন’লজিৰ ডিগ্ৰী লাভ।

• প্ৰশিক্ষণ আৰু অভিজ্ঞতাঃ বৃত্তিমূলক প্রশিক্ষণ আৰু অভিজ্ঞতাৰ লাভ।

• প্ৰযুক্তিগত জ্ঞানঃ আধুনিক দুগ্ধ প্ৰযুক্তি আৰু প্ৰসেছিংৰ ওপৰত জ্ঞান।

• পৰিস্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাঃ দুগ্ধ উৎপাদন আৰু প্ৰসেছিংৰ সময়ত পৰিস্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ প্ৰতি সচেতনতা।

ডেইৰী টেকন’লজিৰ ক্ৰমান্বয়ে উন্নতিৰ ক্ষেত্ৰসমূহঃ

   ডেইৰী টেকন’লজিত উন্নতিৰ ক্ষেত্ৰসমূহ অন্তৰ্ভুক্তঃ 

•   নতুন প্ৰযুক্তি উদ্ভাৱনঃ দুগ্ধ উৎপাদন আৰু প্ৰচেছিঙৰ ক্ষেত্ৰত নতুন-নতুন প্ৰযুক্তি উদ্ভাৱন।

• উন্নত শিক্ষা আৰু প্ৰশিক্ষণঃ উন্নত শিক্ষা আৰু প্ৰশিক্ষণৰ জৰিয়তে অধিক জ্ঞান লাভ।

• গবেষণা আৰু উদ্ভাৱনঃ উন্নত গবেষণা আৰু উদ্ভাৱনমূলক কাম-কাজ।

  ডেইৰী টেকন’লজি এক গৰিষ্ঠ ক্ষেত্ৰ য'ত পঢ়ি ছাত্র-ছাত্রীসকলে কেবল দুগ্ধ উৎপাদন আৰু প্ৰচেছিঙৰ ক্ষেত্ৰতে নহয়, আন বহু ক্ষেত্ৰতো উন্নত কেৰিয়াৰ গঢ়িব পাৰে। ই এক বহুমুখী ক্ষেত্ৰ য'ত উন্নতিৰ সম্ভাৱনা অসীম। ডেইৰী টেকন’লজিত শিক্ষা গ্ৰহণ কৰি ছাত্র-ছাত্রীসকলে নিজৰ কেৰিয়াৰ এক নতুন দিশ প্ৰদান কৰিব পাৰে।

       ডেইৰী টেকন’লজিৰ ক্ষেত্ৰত সঠিক শিক্ষাগত অৰ্হতা, প্ৰশিক্ষণ আৰু অভিজ্ঞতা লাভ কৰি, ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে এই ক্ষেত্ৰত এক সফল কেৰিয়াৰ গঢ়িব পাৰে। ডেইৰী টেকন’লজিৰ গুৰুত্ব, শিক্ষা, প্ৰশিক্ষণ, নিযুক্তি সুযোগ আৰু উন্নতিৰ সম্ভাৱনাৰ বিষয়ে বিস্তৃত জ্ঞান লাভ কৰি, ছাত্র-ছাত্রীসকলে এই ক্ষেত্ৰত এক উন্নত আৰু সফল কেৰিয়াৰ গঢ়িব পাৰে।

ড° বুলজিৎ বুঢ়াগোহাঁই

কেৰিয়াৰ পৰামৰ্শদাতা   তথা মুৰব্বী, যান্ত্রিক অভিযান্ত্রিক বিভাগ, অসম ডন বস্ক’ বিশ্ববিদ্যালয়

ফোন: ৯৪৩৫১৮৮৬৩০

ই-মেইল: buljit@gmail.com

www.buljit.com

বি.দ্র. কেৰিয়াৰ বিষয়ৰ বিভিন্ন কথা কোনো আগ্ৰহী শিক্ষাৰ্থীয়ে জানিব বিচাৰে ,তেন্তে প্ৰত্যেক শনিবাৰে বিয়লি ৬-৯ বজাৰ ভিতৰত ফোন(৯৪৩৫১৮৮৬৩০)ত যোগাযোগ কৰিব পাৰে।

Doksiri দকচিৰি, জুলাই, ২০২৪