মিচিং ভাষা-শিক্ষা

 মিচিং ভাষা-শিক্ষা

                         খগেন পেগু

যোৱা সংখ্যাৰ পৰা… 

নৱম অধ্যায়(দ্বিতীয় ভাগ)

Regressive Assimillation(পৰাগত সমীভৱন)

(c) p,t,k,s-ৰ আগত g নহৈ k হ'ব৷ সেইমতে—

        (i) pৰ আগত g নহৈ k হ'ব৷ অৰ্থাৎ kp হ'ব(gp কেতিয়াও নহ'ব)৷ যেনে—

Tég+po=Tékpo—কাটিবলৈ ভাল

Tag+pung=Takpung—কোৰেৰে চফা কৰ্

Tíg+pum=Tíkpum—বলেৰে টানি একেলগ কৰ্

Lag+pum=Lakpum—হাত একেলগ কৰ্

Tag+por=Takpor—কোৰেৰে কাটি ভাঙি দে

Tíkpum—হাতেৰে লৈ যাব পৰা এভাগ(মাছ)

Rokpo—মতা কুকুৰা

Takpín—টাকুৰী কাটিবলৈ মুগা বহলাই ৰখা মাৰি ইত্যাদি৷

       (ii) tৰ আগত g নহৈ k হ'ব৷ অৰ্থাৎ kt হ'ব(gt কেতিয়াও নহ'ব)৷ যেনে—

Líg+to=Líkto—ভৰা

Dug+tí=Duktí—দৌৰিয়ে থাক্

Tég+tung=Téktung—কাটি টুকুৰা কৰ্

Duktad—দূত৷ বিয়াৰ কটকী

Koktog—ভৰি পথান

Suktam—হৰ পহুৰ ছাল ইত্যাদি৷

        (iii) kৰ আগত g নহৈ k হ'ব৷ অৰ্থাৎ kk হ'ব(gk কেতিয়াও নহ'ব)৷ যেনে—

Ug+kur=Ukkur—জুই পুৰি ফুটা হ

Porog+ko=Porokko—কুকুৰা এটা

Tég+ka=Tékka—কাটিছিলোঁ

Pég+ka=Pékka—(পাত আদি) চিঙিছিলোঁ

Ukkam—(আপঙৰ বাবে ভাত বনাওঁতে) কেৰাহিৰ তলিত লাগি পুৰি যোৱা ভাত

Ékkam—(তৰাপাত, কৌপাত আদি) পাত

Pakkom—কেতেকী চৰাই

Lakke—বাও হাত

Lakke:—আঙুলি ইত্যাদি৷

       (iv)sৰ আগত k হ'ব৷ অৰ্থাৎ ks হ'ব(gs কেতিয়াও নহ'ব)৷ যেনে—

Pég+síng=Péksíng—পাত চিঙি ভালকৈ ৰাখ্

Dug+su=Duksu—দৌৰি লুকা

Dug+sang=Duksang—উজনিলৈ দৌৰ্

Uksíng go:yíng—সৰিয়হ ফুল(দেখাকৈ থাপৰ মাৰ্)৷ কিছুমানে Ongo: miki, অৰ্থাৎ জোনাকী পৰুৱাক Íksíng go:yíng বুলিও কয়৷

Maksong—নাচ৷ কিছুমানে Paksong বুলিও কয়৷

        (d) p,t,k,sৰ বাদে বাকী এঘাৰটা সঘোষ ব্যঞ্জনধ্বনি b,d,g,j,l,r,n,m, ng,ny,yৰ আগত p,t,k নহৈ b,d,g হ'ব৷ যেনে—

Kab+dung=Kabdung—কান্দিছে, 

Yub+bad=Yubbad=প্ৰয়োজনতকৈ অধিক শু

Yabgo—দুৱাৰ, দৰ্জা 

Ab+jong=Abjong—কাঁড় বা গুলি মাৰিব জান্

Ab+lod=ভয় লগাকৈ কাঁড় বা গুলি মাৰ্

Yab+rum=Yabrum=বতাহৰ ধুৃূলি আদিয়ে ছাটি ধৰ্

Tub+nam=Tubban=খুন্দা মৰা কাৰ্য

Kab+mang=কন্দা নাই

Yub+ma:=Yubma:—শুৱা নাই

Yum+ma:=Yummang—(গাখীৰ) ক্ষীৰোৱা নাই

Gab+ma:=Gabma:—লুকুৱা নাই৷ কিছুমানে লঘোনে থকা নাই বুলিও কয়৷

Gam+mang=Gammanng—(সাপ আদিয়ে) কামোৰা নাই৷

Gub+ma:=Gubma:—উমনি দিয়া নাই, gummang ইত্যাদি৷ তেনেকৈ—

Yubnyíng, yubnger, nabyo, abbug, taddír, adjong,badlíng,gadrug,

Tadma:,kinmílo,adné, tadbgag,ménnyíng, adyir, magbo,rígdum, duggong,bugjer, pagli:,gagmur,dogné, pégngong, rongngam, dugnyog, mingmang,dugyir,tadngir ইত্যাদি আৰু বহুত আছে যিবোৰ ইয়াত লিখি দেখুৱালে এখন সৰু-সুৰা মহাভাৰত হ'ব৷ কিন্তু তাৰ বাবে আমাৰ সময়ৰ যথেষ্ট অভাৱ৷

          Regreessive Assimillation, অৰ্থাৎ পৰাগত সমীভৱনৰ অধ্যায়টো আমি ইমানতে সামৰিলোঁ৷ ইয়াৰ পৰৱৰ্তী অধ্যায়ত আমি Progressive Assimillation, অৰ্থাৎ প্ৰগত সমীভৱনৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিম৷

(আগলৈ…)

( যোৱা জানুৱাৰী স্ংখ্যাত থাকি যোৱা এটি খণ্ড )

( তৃতীয় অধ্যায় কিছুমান শব্দৰ শেষত b,d,g নহৈ p,t,k হ'ব৷ যিবিলাক বিভক্তি বা প্ৰত্যয়যুক্ত শব্দ চুটি হৈ মূল বা চুটি ৰূপলৈ আহে সেইবিলাক শব্দৰ শেষত b,d,g নহৈ p,t,k হ'ব৷ যেনে— -p অন্ত --------- দীঘল ৰূপ চুটিৰূপ -------------- ----------- Tolopé Tolop Bolopé Bolop Olopé Olop ইত্যাদি৷ -t অন্ত Tayé:té Tayé:t Talé:té Talé:t Ísí:to Ísí:t ইত্যাদি৷ -k অন্ত Ngokké Ngok Nokké Nok Bíkké Bík ইত্যাদি৷)