MISING DOGO ATTA:R (মিচিং পৰম্পৰাগত খাদ্য সম্ভাৰ)

                                                   Mg. BhoboDole:

 

 

  Bharod mo:rumsok do:nyi élé- sanggang pé du:né mo:rum Ohomsok lédumokutsuné tani:ope(Tribel)lok tani:kaya:nolok annyi ope: Mising opínsé.Bodo tani:lok léduké tani:kayanéope: Misingé. Ohom mo:rumlok Dhemaji,Lokhimpur,Sunitpur,Golaghat,Morigaon,Jorhat,Sibsagorh,Tinisukiya,Majuli mo:rum lo do:lu:lu:la dungge:la:sin Orunasol Prodesh,Mumbai,Sennai ,Delhilo okum bomna dung. Bukukké aíkéyelam ,agom-,dírbí atíé dung.Ali A:ye Ligang dé bulukké mé:bomsunam í:rdíko.Sém to:dí lokké ibomna du:daggom 1956 dítagdokké ginmur po:lodok a:pon ligang longédo í:r pongkírpé ba:do. Mising tani:uyu utpongémsin iné réngamko.Bulu Dodgang,Urom apin,Tiloni  ige:la:sin Ba:míd,Taléng Uyu,Urom,Guru,Satjoniya,Nojoniya,Manoni,Dobur,Po:rag atí atíuyu moné opínko.Sé uyu kídí:sé modolo kéikké Mising dogo ata:r kídí:dém lagidag.According to census of india conducted in 2011,the population of Mishing in Assam is 6,80,424 of which 3,45,786 are male and 3,34,638 female.Mising Kébangéaiyo:pésabmílo 10 lakhko ajjauko pí:rampé tani: dung émna do:ri modag.

Lendo a:dodokké Mising tani:é yumrang yapu:la aríg-ísíng ila: a:né-abung ru:yi:lo do:lu:lu:la dola-tíla turné réngamé. A:néru:yi:lok burné among mala du:téngém anu anupé madungai. Édémpé ginggongdolo yumrang nésin-neyangé,apí-a:yé,ongo-opunem ké :rapé pa:dungai.A:né ru:yi:lo du:la ongo-opuném dose-doyepé pa:dungai.Angu réngam dokampéngolu dogo domang. Ngolu bajila domang.Ra:sor ra:dag,asiki alo-mírsí ,take:-talap ru:ru:la ké:la dodo. Kinné-pa:n tani:é  seincetificaly aidung émna kinné pa:né tani:é kinmodung.Ngolu ngoluk to:dílokké(পৰম্পৰা) donam dogo kídí:dém kapé ké:doji édém so atsardung. Édébulu- Pitang oying,Amín oying,Pe:red oying,Namsíng oying,Ra:sor oying,Ra:nam,Pamnam,Ba:nam,Amnam, Ombe:,Takuk,Tajik,Takpiyang,I:kung oying,Ogén,Onger,Gurban,Dérmi,Gabo-lambo,Rugji,Taling puli,Ombe:,Mírnéko:tung,         Pékíjígjig(Jomlakuti),Onjiboni,Marsang,Tabang(ruktag),Yo:ríd,Tajik,Yori-ko:rí,Sormon rotke,Kambo-lambo,Nol tenga,Pa:dam takkir,radhum(bed gos)Okor biri,Mané oying,Rí:kom,Pakkom,Sompa oying Odokké Ripiyang dé:bulu.Sé Oyiing Kídi:sém dobur uyu moddom lagiru:dag.Odokkésin tapa,paro tapa oyingém ké:la dodo.(1) Pitang Oying (2) Amín(Olum) Oying(3)Pe:red Oying(4)Namsíng Oying(5)Ra:sor(6)Ra:nam yektag(7)Pamnam(8)Ba:nam  (9)I:kung Oying(10)Amsannam dé:bulu.

(1) PITANG OYING (পিটগুৰিৰ আঞ্জা) :- Mising dogolok dopoya:né oyi:dé pitang oyi:sé.Sém uyu mokolo,Réngam doman-dojar dokolo, mímbí-ya:me dolen dodom,midang,po:rag atílobulu ké:péi idag. Kapéné édé oyi:dokki béjéko dobola:dak odokké dopodaksin.Pitang oying ké:pé ambíndém  asítko asilo pomge:la ki:parlo ídubdag.Ki:ra taye:dok gud-gudaila usa:la du:né péki:do porog ajinki ké:do.Pitang ligdoloi kottang yuligdag.Ékíma:mílo pita:dé alumpagdak.Alummílo dogu:ma:péidak. Mírsí, Alo,Haldi,Jaluk,Talab Take:,Ori: ídubla ligla dopodo:pé ké:do.Ongo odokké porog ajinki ké:la dodo. Guru ui,Taléng ui,Ba:míd,Sadjonia,No-purukiaodokke’Mida:lok jo:sakpe’ létíg-lakpar mélígla ké:do. Édémpé ké:yém aipé dopodo.To:di’lokke’ donam pitang oyingé su:sin Mising dogopé dotíla dung.Ro: yampopé dotíla duyé émna ma:lado.

(2) AMÍN OYING (সৰু চাউলৰ আঞ্জা) :- Mising dogo atta:rlok amín oyi:sé ako.Sém ambinlo gu:lenna la:lendag.Gu:la gu:lennam ajji ajji:ne’ ambín kídí:dé (amín)m gud-gudaila usa:la du:né  péki:do ligdag.Odo Ongngom líglaTake:,talab,mírsí,haldi,alo,ori: ru:rula nampo-naman odokké dopo-dowandopé lígge:la ké:la dodag.Namsíngkokkisin ké:mí:lo  aipé dopodag.Uyu otpolo:sin ké:la réngamém dobodag.

(3) PE:RED  OYING (মাটি মাহৰ আঞ্জা):- Mising dogo atta:r lok lagiya:nam odokké mé:paglama:nam dopoyan dogodé pe:red oyingdé.Sém po:rag,dodgang,urom,uyu otpong,mímbír -ya:me dolen-tí:lenlo,réngam kéba:lok minom boríksunané laginam dogo atta:rko.Sé oyingsém réngam jurainan oying émna:sin réngam ara:lo kindag.Pe:reddém do:nyilo loge:lamanggom péki:lo age:la potalo nérmígge:la asi’lo yumpu:pu:la yumge:la pekido lígdo.Dodgang atílo píta pítané péki:lo pe:red oying ké:dag.Pe:red kar pílíla ké:do.Alo,mirsí,take:,talab,ori: lígla dopodopé ké:do.Sém ongomanggom ajjinki ké:la dodo.Píkagdopé ké:ma:pé alang kadopé ké:do.

(4) NAMSÍNG (শুকুৱা মাছ) :- Mising dogo atta:rlo Namsí:sé ako.Ongngom kangkanpéa:sange:la ngéregém ídupté:la ki:parlo idudubdo.I’dubnam ongo kídí:dém dibang otung ara:lo ní:sí:la dun -ge:la  nappa:dém amongki lipige:la rabbélo a:sanlígdo.A:sannam namsí:dé po:lo loke:lokké ko:len ko:lenna oyi:lo ligla  dobomdag.Sém pamna:sin dodag ké:lasin dodag.Angngara:yém pamge:la le:né mírsíki jonte:la doya:dag.Angmgarang torainé dogo atta:rko.

(5) RA:SOR (সিজোৱা):- Okkosin donan oying kama:yé ngolu ra:sorém ra:la dodo.Pétu ,Ombe:,takuk,Pakkom ra:sor éla: tule:(tubor)ra:sorém ra:la dodo.Tule:ém étorlok osangge:la naréngo:pé írpungge:la péki:do así ajjouko pílígge:la nudubdopéra:dag.Odokké le:né manggom sítír mírsíki yonjet yonjedla lígge:la apin donadag.Ra:sorki apong émsin tí:nadag.Bí ngoluk mépagla:ma:nam dogoko.Atí atíémsin ra:la dodo.Émdaggom bulum ra:sor émma.Ngolu aluguti,Ombitang atíém ra:la dodag.

(6) RA:NAM YE’KTAG (সিজোৱা জেকতাক) :- Mising tani:éajin émna ongngom doma:mílo apiném dotonémpé mé:mang.Ajinkomanggom ongokokki domílo:pag apin dotonémpé mé:dag émna mé:sudag .Yéktak ra:namsém lo:dípé ra:la domang.Sém dodgang,po:rag,urom,uyu otpo:lo ra:la dodag.Sém egdok amírdok tola éddíko ajin asíg du:doji édém lakke: soumlok gadge:la toulo alum alumpéalo ,mírsí,take:,talab ru:rula  sompaki ra:do.Tulang atí molímang.Sém sompaki: akkukki ra:lusula ra:do.Sok ala:de’aipe’ tí:podag.Yéktagdé lupénam kamangéi ?

(7) PAMNAM (পাতত দিয়া) :- Mising dogo atta:rlok dopoya:né dogo (খাদ্য) dé pamnamdé.Pirmen ongngom,le:ne ajin,ongo apíém kangkanpé alo-mirsí,take:-talab ru:rula pamdo.Ajinémsin tégmígge:la take: talab ru:rula pamdo. Ori: annémsim pirme:né ongo éla:  molgla ímílo pamna dodo.Dodgang-po:raglo apin-oying yí:né kídí:dé mésidaggom pamkenoula pamna dodag.Odok dopodé ngamya:dag émna ludag.Pirmen ongo kidí:dém pamnai doya:dag.Namsíngémsin Mising tani:épamna dodag.

(8) BA:NAM (খৰিকা):- Ongngom ko:ri:lo ringge:la méramdok ímído ba:sando.Édémí:pé ajiném ringge:la ímílo ba:sando.Írga:né ímmílo aluguti: émna bilai bangge:la alo-mírsí yonte:la Mising tani:é dodag.Amsannam ongo-adiném le:né mírsíki yontela domílo aipéngamdag.Édém ngolu lo:dípéi dodag.Bí ngolukké dogoé.

(9) OMBE: OYING :- Mising dogo(খাদ্য) lo ombe: oyingdokkéanguru:pé dunggéngko dung.Bim ra:sorpéla  ajinki oyi:pé ké:la dodag. Dodgang,Urom apin,Po:ragdok ko:rdém ombe:oyingki ké:dag.Alo,Mírsí,take:,talab,jaluk mélígla bakérébla ké:dag.Asi bajem bajémla ngamdo:pé ké:dag.Édém ko:rpé kéngge:la apong tí:nado.

(10) NGEREG OYING (কচু  আঞ্জা):- Ngereg oyingsém ngolu lo:dípé domang.Ali A:yé Lígang dok ngereg oying ké:pérung idag.Ngereg amíng oiyin kídí:dém onkumge:la do:nyilo loyuge:la asig kídí:dém serpungge:la ongoki ké:do.Take:,talab,mírsí,jaluk ,o:ri lígla nampo namanpé ké:do.Purang apinki aipé dopodag.

(11) PURANG APIN (পাতত সিজোৱা ভাত):- Mising dogo atta:rlok lo:di’pe’ domanggom ocationaly donam dogoko. Ambine’m nare’:pe’ti’pungge:la asilo pomge taling e’kkamki akun akunpe’ kundo.Kunnam akunde’m keryang manggom toulo nudope’ ra:do.Nuné purang apindém ngereg oyingki dodo.Ali A:ye Lígang lok mé:bola donam dogoko.Liga:do purange’m liggodnado odokke’mibo bonado. 

(12) Takuk oying :- Mising dogo takuk oyi:sé ako.Sém ongo -ajjinki ké:dag.Abaya:pé ajinki ké:dag.Take:,talab,Mírsí,jaluk,alo iligla ngamdopé ké:do.Ongoki ké:mílo bajimanggom aido.Dodgang,po:rag,uyulo:bu ké:mílo bakérébla ké:do.Édémpé ké:milo aipédopodag. Uyulok ko:rpé kéngge:la apong tí:nadag.

(13) Tajik Oying (দিমৰু পাত) :- Mising dogolok tajik oying sé ako.Sém ajinkok

Ila: ongokokki ké:la dodo.Érang oyi:pé ongoki ké:la domílo bajima:pé ké:do.Dodgang,Urom,Po:raglo:bulu ajinki doppo:dopé tulangki bakérébla dodo.Tulang bajidaggom béjéko ilígmang.Take:,Talab,Mírsí,Alo,Haldi,O:ri ru:ru:la ké:mílo dokesula sidag.

(14) Posolang Oying (পচলা শাক):- Mising dogo atta:rlo posolang oyi:ségom ako.Sémsin uyu otpolo kéngge:la:sin lo:dípésin ké:la dodag.Hatiysng kopagkok so:me:néko téngge:la tayéngké torné asig kídí:dém kukpagge:la ajig ajikpé(ajji: ajji:)pé rídmígge:la asilo yummígmírígla yumge:la peki(কেৰাহী)do porog manggom sagoli ajinki baji:la ke’:dag.Take,talab,Mi’rsi’,jaluk,alo ti:do-di’gdopé ligla doppodopé ké:la dodag.