APPUN

 APPUN 

Bijoy Bori 

    Appunbí iskullokké gía:langkula iskullo gébomnam bédu gasorí:dokki okum yapkurké tunggé:do gílenna agom luma:pé tunna dung. Lo:dém iskullokké gípí:tokuya gípíng kuma:ya pinkang apin légangé okum tungkon dokké tungkonlo:pé nanígpé níggo:né ko:né:dé silo kusere: binam ongngompé gubla dung. Tungkuli:né miné ya:yo Yakili:bí Appunké éloddém kangge:la ru:yido gía:la luto-

     “Appuna, pinkang apin dota: kubo:pén, ngok dongadnam ongo yonnamésin pérab talé:do du:pé.”

    Appunbí atíkosin luríg suma:pé tednam tedla dung.

     Iskulolo silo mastordok lunam agomdé odokké ajon ko: ko:néng kídí:dé bíkkolo:pé ka:namdém mé:pa:langkula, anyí:sula Appunbí airu:pé asindé mé:dírra dung. Bík porika: pi:s binané longngé silo longoko gíbad dagbo, buluk klasdo Appuno:bí porika: pi:sém bima:da, pi:s bima:né ko: ko:néngém mastordé dagrob moddom lo:dém Appunbí dagrob tíbegdung. Silokolokké longo ara:lo porika: pi:s bima:né kídí:dé dítak ankang porikangém bibegma:yé émnamko silo iskul ru:tum migomdé lupangko lutung. Appunmé daktu:moge:la kapila porika: pi:sém silolo:pé bima:daji édém klas mastordé tadjíg tadrola tatto. Bím tadla du:dodo ajon ko: ko:néngkídí:dé Appunmé airu:pé kangkang,  odo bí atíkosin lulad suma:pé íbumna dungai. Appunké kamponé migmodé:lang yeru:dé língír língírra ikang. 

    Appunbí o:kosin luríg suma:dopé ka:la ya:yo Yakili:bí lékoda tatto-

     “Kapika:n Appuna ?  Iskulolo mastoréi ge:ton ; ma ajonnoi luka:mínsuka:n ?”  

            “Kapisinma, émpidaggom yampo kolokké ngo iskul gíma:bo.”

         ………Otén(nati) kumsudok lupo sunamdém Appunké ané Po:pírbí okum rí:sí:do ege sumtu:la tadla dungai. Appunbí yampo kolokké iskul gíma:bo émdopé tadla anédok asindé bagémpé rébíkang. Émpéi Appunké porika: pi:s bila:ma:nam léngangé mé:dírra dungai. Sé:koi bík amírdo ílíngko gélíg tonémpé ikang. Ege sumngo:dém mége:la anédé okumpé gísa:langkula omédém tattoku.

       “Kapika:n atéra, porika: pi:s légangé nok sa:rbí okkoi émtone?”

Appunbí íkíd íkídla kapsangge:la lukang-   

     “..... Odokké oko légangéi lupénam du:bo:n ? Édí dítag lo:sin ngouo: pi:s bidílo bibegma, mastor ommé émge:lasin iskul pi:sém bidílo kinna bimang émna sa:rbí ludando, ajon arumésin lurí lunnyom ludag….”

    Appunké abbo kama:pé ima. Bík ba:bu Mongola:bí Sodiya: mongkelo Bi: Essi( B.Sc.) mastorpé idag. Mongola:bí mastor ager germa:dapé Appunké ané Po:pírmé aipé mé:mínsula la:tag. Bí poridouém léko Bi: Essi painel porikangém pe:lka, édé pe:ldo dítagí:do yamnédém la:to. Popí: posod ma:pé yamné la:dag émna Mongola:ké abudé bím porayéi língkumanga:boi, idgom anédoglang aíké né:dok ilíg siyang kokki lékoda porikangém bitoku. Aropésinéi Mongola:bí kangkano:pé Bi:Essi dém pastoku. Porika:dém pa:sla Mongola:bí dítag kosinéi du:beg toma. Ményíng konnyí:bo pu:mu assé biyyudla Sodiya:pé gi:la du:né Mongola:ké ba:boikoné lupa:bito- Omorpur Adarsha Hai Iskuldé ‘affilation’ la dung ; Bi:Essi pa:sné mastorko pa:míloi iskuldé ‘Provincialise’ yébo. Édémpila édé iskuldo Mongola:mé a:dopé bík ba:boidé goglíkto. Agomdém tatbegsula Mongola:ké okum érangésin mé:podanna ager lo:pé tolíkto. Po:pírbí bík génam aín pisiring abíko koge:la milbo:dé korosyépé émna murkongém bilíkto.

    Sodiya: mongkedok Omorpur do:lungí:do Mongola:ké ba:boiké okumno dungge:la bí iskullo agerém gerropto. Murko: pa:mangko iskullo ager gernamdé airu:pé ngasoddag. Mastoré émna ka:po kanganpé, napu-naré:pé gépé idag, émpige:la édémpé gépé-bompé murkongkogom lagidag. Édémpiné ngasod ara:lo Mongola:bí dítag annyiko Omorpur Adarsha Hai iskuldo du:to. Pongkog po:roglo tiuson attémsin la:la bík gégo bomgom ilen sudungai ; édé adído Mongola:bí okumlokkém murkongém langkusin mangai, bilígsin kumangai.Mongola:bí sodiya:pé gílendo dítagí:do Po:pírkélang bík aipé mé:mín sunam amli:ko buluk okum éra:do lenkang. Bík aminém ‘Appun’ émto. Tani:dé:sin appuní:ngémpé kangkanné oméko oto. Appunmé ododokké po:lo pí-ngokopé dungge:la Mongola:bí sodiya:pé gíkang.    

    Omorpur do:lu:do Mongola:bí  gía:do dítagí:do do:lung El pi (L.P) iskuldo anupé ‘Sompa’ émnam mímbírko mastorpé a:dung. Sompaké abudé réngam nébíngé. Sompabí pi:di:si (P.D.C) dém pa:s dannai migom agerém pa:to. ‘Teacher day’ kébang kolo Mongola:bí:lang Sompabínyi angu mastorí:ngémpé kangkin suto. Édé kéba:do bínyi kangkinsudo lédupésin pongkog po:roglo ríksudungai. Édílai édílai Mongola:mé Sompabí buluk okumlo:pésin minompé gogdungai. Bínyi aso aso:pé airu:pé ajonpé ikang. Po:pé bínyi longo, lo:yí:lo léko ríksudungai, lédu lédupé lo:déméi léko ríksuka:mínsukang. Longéko ríksuma:yémílo dítagkonémpé mé:mín sukang. Mongola:bí aídé né:ng ommang kané tani:ko émnamdém mé:pangéi sutokuma. Bíkké léko léko ngasodé kayémílo murkong attémsin sompabí bidum sudungai. Mongola:kélang Sompaké ajondé aso aso:pé aipé mé:mín sunampé ikang. Po:pé Mongola:bí po:lo po:lolo bík aíké okumpé gídunga:kui, aso aso:pé po:lo píngolo odokké dítaglo lédupé gíkuma:péi ikang. 

    Omorpur Adarsha Hai Iskuldém longéko migomé sorkari iskulpé la:to. Édé longédokké Mongola:ké murkong ngasodé katokuma. Iskuldém migomé la:do lédupé bí okumpé gíkunamdém ménamí:ngémpéi iropkang. Léko léko dítag bí:ríklo murkong asudouko mélíkdakku, tani: dé:dan  léngkanéi sutokuma. Ané-abu, néng-ommang kídíngé goglíg yékugom atí atí ager léngkanna lusug lurug sula idag. Mongola:ké iskuldém migomé la:do dítag akondo sompaké abu dokki iskul Ai esdém (I.S) aisula bí Sapakua taunno:pé ‘trenspar’ la gíkang. Sapakua taondo bí bara okum la:la dungkang. Omorpur do:lu:dokké Mongola:bí Sapakua taun lo:pé gí:la du:do lédupé Sompabí do:lu:do dunggu:ma:némpé ikang. Lo:dém ríksula asin do:ying kíjonnam, asinki aipé mé:mínsunamdé mo:té:pé dungkunammé Sompabí agerémsin gerrí:ma, iskulo:pé gídogomsin ko:kangém porailí:ma, apin assémsin tí:lí dolí:ma, asindé otir obirra, dídí koko dung. Kekonpé Mongola:bí:sin Omorpur do:lu:dokké Sapakua taunlo:pé gíla jonsupénam ajon kama:pé idung.

    Omorpur do:lung iskullokké taunpé trenspardok po:lo píkondo Mongola:bí Sompamé e:me: népé la:to. Odokké do:lu:lokké taunno:pé bínyi gí:bosula du:bosukang. 

    

     Mongola:kélang Po:pírké atérong olum omé Appunbí silo dítag íyíngkolang aumko ila punsa:né appunémpé isa:dung. Bí sínyíng kolokké Hai iskullo gídu:bong. Ainé aimang atta:rém ka:la géjong ka:bo, po:pé migmodo nopsi tanyobém titsuné ko:né:dé paudar imaniyém yonsu jongka:bo. Tani:dé bottatoném asindé:sin mé:jo:dung, annyingém kindu:bo, Appunbí:sin anní:démpé kangkan sa:dung. Bík ané Po:pírbí mímbírlo airu:pé kangkan dagai. Bík kangkandém ka:lígsulai Mongola:bí botta bottapé poriné kolejlok aipé mé:mín sunam ko:néngém mége:la klas te:no:do poriné Po:pírmé la:tagai.

        Íkíd íkídla kabla du:né Appunmé bík anédé tunggé:dokkém soa:bomnangkula yupko seyardo du:moto, odokké luyum lupola pinkang apindémsin domotoku. Apindém dobíd nammé bík ajon Doksiri, Oiséngbulu ísí: nakapé  goksu kapé gía:do, ajon kídí:dém kangge:la Appunbí:sin matsígdém bomla ísí: nakapé gímínkang. Sí:lungolo píngge:la aginí:ng kémpé mé:pola ísí: nadodém ajon ko:néngé ni:tomko modungai-

            “Mé:nam oino porila / 

            porinéko pa:yépé,

      Ngokké miksi dínamsém / 

        do:langémpé ka:yépé.” 🏵

(M) 9613688856